Disleksi anneleri, çocuklarının okullarında yaşadıkları sıkıntıları iç yangınıyla dinlerler. Bir keresinde birinci sınıfa giderken oğlum "Anne biliyor musun, ben okula gitmeye başlamadan önce daha iyi bir insandım." demişti. Kendimi en çaresiz hissettiğim anlardan biri. Ki o zaman disleksi olduğunu bilmiyoruz ve sürekli okulda öğretmenleri, evde biz, çocuğu yeterince çaba göstermemekle itham edip duruyoruz. O zaman söylediği bu söz hala kalbime batıyor. Hiç bir çocuk böyle hissetmemeli. "Oradaki en kötü çocuk bensem, ben de okula gitmek istemem." demişti bir psikolog.
- Öğretmen defterimi sınıfa gösterdi ve bakın ne kötü defter dedi
- Sen de yazarken hep geç kalıyorsun diye sık sık kızıyor öğretmenim
- Aptal bu diye arkadaşlarım arkamdan gülüyor
- Arkadaşlarımın okumama gülmesinden nefret ediyorum
- Bak arkadaşların nasıl yapıyor diye örnek gösterilmesinden bıktım
- Öğretmenim yapmamam gerekeni değil yapmam gerekeni söylese, “Öyle yapma!” yerine nasıl yapacağımı anlatsa her şey daha kolay olacak.
Ne söylediğinizi dinleyerek çocukların yukarıdaki gibi travmalar yaşamalarını önleyebilirsiniz.
Amaç, diğer çocuklarla arasındaki akademik farkı kapatmak olmalı. Bu fark her geçen yıl konular arttıkça ve sınıf hızlandıkça daha da büyür. Akademik başarısızlık kaçınılmaz olur. Çocuğun kendi hızına anlayış göstererek konu konu üstüne koymasını sağlayabilirsiniz.
Basamakları küçük ve eşit güçlükte oluşturulmuş çok tekrarlı bir öğretme işe yarar.
Normal bir çocuk bir şey öğrenirken zihni; görselleri farklı bir klasöre, işitselleri farklı bir klasöre, kinestetikleri farklı bir klasöre koyar ve sorulduğunda bilgiye bakıp söyler. Disleksi bir çocuğun zihni, bilgiyi koyduğu yeri bulamaz. Sürekli ardışık yeni bilgi akışı olduğunda, kafasının içi bir süre sonra karmakarışık çamaşır yığınlarıyla dolu bir ev gibi olur. Her şeyi karıştırır ve bir türlü hatırlayamaz.
Disleksilerin öğrenme süreçlerini kolaylaştırmak için aşağıdaki metodlar uygulanabilir:
- Çok tekrarlı öğretme metodunu kullanabilirsiniz. Sürekli bilgi akışına karşı yerleşinceye kadar tekrar ettirebilirsiniz. Dikkat! Acele ederseniz tüm yapı yıkılır.
- Çokduyusal girdi sağlaması için metodlar geliştirebilirsiniz ki zihinleri çok duyusalları ayrı bir yere depoluyor ve bulmaları kolay oluyor.
- Disleksilere sadece sözle öğretemezsiniz. Görsel uyaranlar oluşturarak, uyaranla öğretilmek istenen kavram arasında bağ kurmasını sağlayabilirsiniz.
- Öğretirken etkili pekiştireçler belirleyip kullanabilir ve çocuk uygun tepki verdiğinde motive edip tanık olarak, öğrenememe sürecini değiştirebilirsiniz.
- En yalın öğrenme duyu-devin öğrenmedir. Ne kadar yaparak öğrenirse o kadar öğrenir. Yeteri kadar duyu-devin oluşturmasını sağlayabilirsiniz. Öğretimin niteliğini kişiselleştirebilirsiniz.
- Doğrularını fark etmesini sağlayabilirsiniz.
- Her seferinde yeniye geçmeden önce bir önceki öğrendiğinin tekrarını yapabilirsiniz.
- Aktif öğrenme süresi normal bir insanda yaşX2dakikadır. Yani 10 yaşındaki bir çocuk için bu süre 10x2=20dakikadır. Çocuk 40 dakika sırada oturduğunda öğrenmesi bloke olur. Çocuk deviniyorsa beyni çalışıyor demektir. Oturduğu esnada kimseyi rahatsız etmeden yapabileceği hareketler belirleyebilirsiniz. Örneğin elinde stres topuyla oynaması gibi.
- Dislektik çocuklar, tek bir yöntem ya da kuramla öğrenmesi tamamlanamayan çocuklardır. Her kuramın güçlü yanlarını kullanarak eklektik bir öğretme modeli oluşturabilirsiniz. Yanlışsız öğretim yöntemleri en çok işe yarayan yöntemlerdir.
- “Dikkat et” demek yerine; “beni bir süre izle, benim yaptığıma bir süre bak” metodunu kullanabilirsiniz.
- İşlevsel içerik oluşturabilirsiniz. Karmaşık gelen konu ve kitaplar için bilgi afişleri, zihin haritaları, kavram haritaları gibi kaynaklar oluşturabilirsiniz.
- Dinleme-Anlama Anlama-Anlatma çalışması yaptırabilirsiniz. “Dinle, görsele bakarak anlat, kapalıyken anlat, ne vardı?”
Disleksiyle ilgili şu yazılarımı da okumak isteyebilirsiniz: